Những Bữa Sáng Màu Nâu

Lúc tuổi còn mẫu giáo, mỗi buổi sáng tinh sương, khi vừa thức dậy, tôi sẽ nằm yên chờ hai thứ âm thanh: tiếng rao “bánh mì khônggggg…. ai mua bánh mì khôngggg… bánh mì nóng giòn đâyyyy” của bà Trăng, và tiếng gọi “Phương ơi sang ăn sáng với bà” của bà Nội. Bước một, tôi phóng ra sân, háo hức đợi bà Trăng lật miếng vải dày che cái thau nhôm móp méo, để lộ ra những ổ bánh mì mập mạp còn nóng hôi hổi, được xếp đều tăm tắp, nằm ngoan ngoãn như những chú heo con còn đang ngái ngủ, rồi lựa lấy hai ổ. Bước hai, tôi đợi bà Nội tôi cất tiếng gọi. Thật ra tôi luôn biết trước khi nào bà sắp gọi, vì chỉ cần tiếng chiếc muỗng khuấy va vào thành ly nghe leng keng leng keng, và mùi cà phê sữa sực nức, nồng nàn chầm chậm lan toả vào một buổi sáng trong veo ở một xóm nhà quê xứ biển, thì cả con Mực nhà tôi đang nằm ngủ cũng phải nhổm dậy quẫy đuôi, chứ đừng nói gì đến đứa cháu lăng quăng hay đói bụng ở cách nhà bà chỉ một cái sân con, một con đường đất. Nói vậy nhưng vì phép lịch sự, tôi luôn đứng trước sân nhún qua, nhảy lại để chờ bà gọi, và trong lòng thì lúc nào cũng bồn chồn háo hức như lúc chờ hết chương trình thời sự để được coi phim hoạt hình.

Tôi không dám nói là những ổ bánh mì của bà nội đã nuôi lớn tôi (vì thật ra để to bự được như bây giờ tôi đã ăn nhiều thứ lắm), nhưng nó đã nuôi dưỡng vùng ký ức đẹp đẽ khoảng thời gian ngắn ngủi tôi được sống gần bà.

Xé miếng bánh mì giòn chấm vào ly cà phê sữa, bỏ vào miệng, bạn sẽ cảm nhận được cái vị thơm đứng đắn của cà phê, béo ngậy của sữa đặc, treo lủng lẳng, kẹp giữa hai hàm răng. Và khi bạn bắt đầu nhai, thì cái bọc cà phê thấm trong miếng bánh bùng nổ, tứa ra đầy lưỡi như một trái pháo, tràn trề trong khoang miệng, rồi khi bạn chưa kịp nhận thức xung đột gì đang nhảy múa trong miệng mình vậy kìa, thì đã phải mắc nhai tới nhai lui để giải thích cho cái sự dẻo dẻo, dai dai lâu lâu giòn rụm lên của miếng bánh mì - mà không còn chỉ là một miếng bánh mì kia nữa...

Chúng tôi thường ăn sáng trong im lặng, vì giữa một người ba tuổi và một người sáu mươi ba tuổi, tính ra cũng không có nhiều điểm chung hay câu chuyện để tâm sự cho lắm. Bà chắc sẽ không hứng thú chuyện con cá ba đuôi mắt lồi nhà tôi mới đẻ lứa đầu tiên, con nó đen thui, mắt cũng lồi, hoặc con Miu Miu nhà tôi đang có bầu, mà bị con chuột cống tát thẳng vào mặt trong khi rượt đuổi, rồi rơi tõm xuống hồ cá, không biết có bị sẩy thai không. Còn tôi, thì có vẻ cũng không phù hợp lắm để bà kể chuyện tối hôm qua lu mắm mười năm tuổi của bà bị con thằn lằn rớt vào, làm bà buồn tê tái, hoặc chuyện hôm nọ bà nấu ăn thì bỏ nhầm muối thay vì đường do bị mắt mờ, nên cả nhà được một phen mặn mòi ra lẽ, mà bà thì vừa thấy có lỗi vừa mắc cười. Nên vừa ăn tôi vừa nhìn những nốt mụn thịt, nốt đồi mồi trên cánh tay bà, trong đầu miên man nghĩ là cái vết này là mới hay cũ vậy nhỉ, mà quên cả thời gian. Chỉ lâu lâu bất chợt, bà Nội trìu mến hỏi tôi “ngon không con?”, như lo lắng, như là từng có chuyện tôi bỏ một bữa bánh mì chấm cà phê sữa của bà Nội vì nó không ngon vậy.

Tôi đã quên từ lúc nào, tại sao và vì cái gì tôi không còn ăn sáng với bánh mì chấm cà phê sữa nữa, cũng giống như tôi đã để quên bà Nội tôi ở đâu đó tự bao giờ mà chẳng biết vì đâu. Cũng giống như bây giờ tôi ăn sáng thì cũng là tô phở, dĩa cơm tấm hay là hộp xôi mặn, hay cái sandwich đầy ụm kiểu Tây, chứ đâu còn để tâm để mà ăn đến cái món ăn đơn sơ có chút nghèo nàn, chút nhăn nheo, cũ kỹ và nhuốm màu quên lãng như bà Nội tôi vậy. Món ăn đó đã được xếp vào hàng ký ức, cũng như tôi đã xếp lại bà Nội tôi, để bà vào một góc, cho bà chỉ đủ chỗ để đứng nép vào một bên của cuộc đời tôi, nơi mà khác xa với những xôn xao, nhộn nhịp, hào nhoáng và hối hả cuộc sống tôi bây giờ, nơi mà ở đó bà Nội nhỏ bé, buồn bã, loay hoay, lặng lẽ và cô đơn rồi từ từ sẽ già nua, hao mòn, rồi biến mất.

Bà Nội ơi, bà Nội có chờ được con không? Ngày trở về, để con pha cho chúng ta một ly cà phê sữa nóng, theo đúng cái vị bà Nội thích, để con mua loại bánh mì ngon lành, ngoan ngoãn như những chú heo con, giòn thơm như những cái lấy ra từ cái chậu nhôm phủ khăn của bà Trăng ngày đó, để chúng ta lại êm ấm ngồi trước thềm nhà xưa, im lặng trong một buổi sáng trong veo, khoan thai xé những miếng bánh mì chấm vào cà phê sữa, và sẽ ăn thật chậm, để con được ngắm những nốt mụn thịt, những nốt đồi mồi cả cũ, cả mới trên cánh tay của bà, để con được nhìn bà bằng cái nhìn trìu mến, và để lâu lâu lại bất chợt cất tiếng hỏi han như vọng về từ những ngày xưa cũ, rằng “bà Nội ăn có ngon không?”.